Osmancık tarih boyunca; Hitit, Pers, Selçuklu ve Osmanlı imparatorluğunun egemenliğinde bulunmuştur.

Adı Eflanos olan bu kent ilk olarak 1075 yılında Türk egemenliğine girmiş ve buraya Oğuzların Alayuntlu boyundan Sorgun Oymağı'nın adı verilmiştir. İskilip, Hacıhamza ile Çorum havalisi bir süre buradan yönetilmiştir.

Danişmentlilerin yıkılmasından sonra Osmancık, 1177 yılında Anadolu Selçuklu Devleti'nin, 1393 yılında da Osmanlı'nın egemenliği altına girmiştir.

Osmancık 1423 yılında Amasya´ya, 1596 yılında Çorum Sancağı´na, 1864 yılında yeniden Amasya´ya bağlanmış, 1924 yılında Çorum ilinin ilçesi olmuştur.

Osmancık isminin kaynağı konusunda çeşitli rivayetler olmakla birlikte yörenin isminin burada doğan ve Osmanlı İmparatorluğunun kurucusu olan Osman Gazi'den geldiği bilinmekte ve genel kabul görmektedir.

Tarihi İpek Yolu üzerinde yer alan Osmancık, Akşemsettin'in bir süre yaşadığı ve dersler verdiği, Baltacı Mehmet Paşa gibi devlet adamları yetiştirmiş bir yöredir.

İlçede günümüzde varlığını koruyan başlıca tarihi eserler;

Osmancık Kalesi (M.Ö.2000)

Akşemsettin Camii ( Medresesi)

Koyunbaba Köprüsü (1485),

Koyunbaba Türbesi,

Koca Mehmet Paşa Camii (İmaret Camii),

Baltacı Mehmet Paşa Çeşmesi gibi tarihi eserler görülmeye değer başlıca yerler olarak sayılabilir.

Kızılırmak başta olmak üzere; Başpınar, Karaca ve Köklen Yaylaları, yayla turizmi açısında elverişli doğal güzelliklerdendir.

Osmancık Akşemsettin Camii (Medresesi)

Osmancık Akşemsettin Camii, Osmanlı kuruluş dönemine ait bir eser olma özelliği ve kendine has mimarisi ile küçük, şirin bir ibadet mekanıdır. Osmancık ilçesinde, sarp bir kayalık üzerinde bulunan kalenin kuzeybatı eteklerinde yer alan küçük bir cami olup yapım tarihi olarak 1410 yılına işaret edilmektedir. Eski Osmancık Medresesinin bir bölümü olduğu bilinmektedir.

Fatih Sultan Mehmet'in hocası olan Osmancık doğumlu Akşemsettin'in gençlik döneminde bu medresede ders verdiği için sonraki dönemlerde bu isimle adlandırılmıştır. Akşemsettin, baba tarafından Hz.Ebubekir'e dayanırken annesi Osmancıklıdır.

Günümüzde cami olarak işlev gören bu bina, uzun yıllar kaleden yuvarlanan taş ve kayaların altında atıl durumda kalmıştır. Son olarak 2006 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından onarım görmüştür.

Akşemsettin Camisinin ana bölümü kubbelidir. Bu ana bölümün sağında ve solunda giriş bölümüne açılan iki oda bulunmaktadır. Osmancık Akşemsettin Camii, Osmanlı Kuruluş Dönemine ait bir eser olma özelliği ile kendine has mimarisi ile küçük şirin bir ibadet mekanıdır.

Osmancıklı Sadrazamlar

· İmamzade Halil Paşa (1406-1413),

· Danişmendoğlu Koca Mehmet Nizamüddin Paşa (1429-1438)

· Baltacı Mehmet Paşa

Tarihi Eserler

· Osmancık´ın batısında Ardıç Köyü sınırları içerisinde bulunan Çalınkaya, veya Evliya Çelebi Seyahatnamesinde adı Sarmaşıkkaya diye geçen kayanın üzerindeki "Kesikyol" görülmeye değer bir tarihi eserdir. Kızılırmak bu kayanın dibinden akarken Romalılar döneminde kayadan kesme olarak yol açılmıştır. Bugün halen kullanılabilir durumda olmasına rağmen kayanın dibinden ırmak geçmediği için kullanılmamaktadır .

· Koyunbaba Köprüsü, kalesi ve diğer tarihi eserleri ile gezip görülmeye değer başka bir yerdir.

· Osmancık´ta Koyunbaba Türbesi diğer tarihi mekanlardan bir tanesidir.

· Osmancık´ta Sarpınkavak Köyü civarında "MAŞATLIK" yani tarihi Ermeni mezarları vardır.

Truva Savaşı´nın meşhur kahramanı Akhilleus´un ( Aşil) mezarının Osmancık merkez yerleşim bölgesi sınırları içindeki Adatepe´de olduğu iddia edilir. (Osmancık belde ve köyleri)